Περιήγηση στα μνημεία της Κοζάνης
Από τον Νικόλα Ζαράνη
Την Παρασκευή 19 Απρίλιου, η τάξη μου,
συγκεκριμένα το τμήμα Α1, επισκέφτηκε μερικά αξιοθέατα, μουσεία και αρχοντικά
της Κοζάνης.
Πρώτη μας στάση η Αρχαιολογική Συλλογή στην οδό Δημοκρατίας,
όπου μας έδειξαν τα όπλα που χρησιμοποιούσαν οι πολεμιστές στην αρχαία εποχή,
αλλά και το ντύσιμο των γυναικών και ιδιαίτερα τα κοσμήματα. Η συλλογή του
μουσείου περιλαμβάνει ευρήματα από τις αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν σε
όλο τον νομό Κοζάνης, εκτός από την περιοχή της Αιανής. Επίσης περιλαμβάνει
επιγραφές, αγάλματα, ανάγλυφα, πήλινα αγγεία, ειδώλια, χρυσά, ασημένια και
χάλκινα κοσμήματα, που χρονολογούνται από την Παλαιολιθική εποχή έως τη Ρωμαϊκή
περίοδο. Η συλλογή έχει
στον εσωτερικό της χώρο
εντυπωσιακά εκθέματα, αλλά και
στον εξωτερικό της χώρο υπάρχουν κιονόκρανα δωρικού, ιωνικού και κορινθιακού
ρυθμού, σαρκοφάγοι αλλά και αγγεία, που χρησιμοποιούσαν για να αποθηκεύουν
πράγματα, αλλά και για ομορφιά.
Η επόμενη μας στάση δεν θα μπορούσε να μην είναι το Δημοτικό
Σχολείο Χαρισίου Μούκα, όπου πληροφορηθήκαμε την ιστορία του, και στη συνέχεια
η κεντρική πλατεία με το κτίριο της Εθνικής Τράπεζας και το ξενοδοχείο
Ερμιόνιο. Αφού ενημερωθήκαμε για το ιστορικό Βαλταδώρειο Γυμνάσιο και τον Ιερό
Ναό του πολιούχου μας Αγίου Νικολάου,
επισκεφθήκαμε το αρχοντικό Βούρκα,
που ήταν πραγματικά εντυπωσιακό. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της ξεναγού,
το αρχοντικό χτίστηκε την εποχή της Τουρκοκρατίας. Ο κύριος λόγος που χτίστηκε
κατά αυτόν τον τρόπο ήταν η προστασία από τους εισβολείς. Έχει ψηλούς και
μεγάλους τοίχους, αλλά και στο εσωτερικό της αυλής, υπάρχει μια μικρή πόρτα
διαφυγής, που, σε περίπτωση εισβολής, οδηγούσε από ένα άνοιγμα στο διπλανό σπίτι.
Καθώς προχωρούσαμε προς το εσωτερικό του αρχοντικού, μας
πληροφόρησε η ξεναγός πως στην εποχή εκείνη είχαν δυο διαφορετικούς χώρους όπου
κοιμόταν η οικογένεια. Στο κάτω πάτωμα του αρχοντικού κοιμόταν το καλοκαίρι,
όπου υπήρχαν τρεις κρεβατοκάμαρες, η μία του ζευγαριού και οι άλλες δυο των
φιλοξενουμένων. Ακόμα υπήρχε και ένα κελάρι, όπου αποθήκευαν τρόφιμα, όπλα και
πολλά άλλα. Όμως, και στο κελάρι υπήρχε μια μικρή πόρτα διαφυγής, όπως και μια
καταπακτή ανάμεσα στους δύο ορόφους, για να προστατευτούν πάλι σε περίπτωση
εισβολών.
Προχωρώντας στο επάνω
πάτωμα του αρχοντικού, μάς πληροφόρησε η
ξεναγός ότι σε αυτό το πάτωμα έμεναν τον χειμώνα. Υπάρχουν δυο δωμάτια για τους
φιλοξενουμένους, ένα δωμάτιο ήταν για τους άνδρες και το άλλο δωμάτιο για τις
γυναίκες. Πρώτα μπήκαμε στο δωμάτιο των ανδρών και είδαμε πως ήταν
διαμορφωμένο. Καθώς μπαίνεις μέσα, τέρμα δεξιά είχαν το κρεβάτι, που τώρα
δυστυχώς δεν σώζεται. Δεξιά του κρεβατιού υπάρχει το τζάκι, όπου ζεσταίνονταν
τον χειμώνα. Έπειτα διέκρινες τις
ντουλάπες που είχαν για να βάζουν τα ρούχα και τα στρωσίδια τους, σκεύη, αλλά
και πολλά άλλα.
Μετά προχωρήσαμε στο δωμάτιο των γυναικών. Πάνω κάτω είχαν τα
ίδια αντικείμενα - ένα κρεβάτι, το τζάκι και δυο ντουλάπες, όπου έβαζαν ρούχα,
γυάλινα ποτήρια και άλλα. Το μεγάλο παράθυρο που έβλεπε προς το καθιστικό
υπήρχε για έναν συγκεκριμένο σκοπό: όταν,
εκείνη την εποχή, ο πατέρας έφερνε στην κόρη του έναν υποψήφιο γαμπρό, αυτή τον
έβλεπε από εκείνο το παράθυρο και, άμα της άρεσε ο υποψήφιος γαμπρός του
έφτιαχνε έναν γλυκό καφέ και γινόταν το προξενιό, ενώ, άμα δεν της άρεσε, τού
έφτιαχνε έναν πικρό καφέ και έτσι αυτός καταλάβαινε ότι χαλούσε το προξενιό και έφευγε.
Εκείνες τις ημέρες στο καθιστικό του αρχοντικού υπήρχε μια
έκθεση παραδοσιακών πασχαλινών αυγών που είναι χρωματισμένα, αλλά και
σχεδιασμένα με ένα ειδικό εργαλείο, που ονομάζεται «κονδύλι», φτιαγμένο από
κληματόβεργα, σύρμα και κερί μέλισσας. Ακόμα υπήρχε στην απέναντι αίθουσα του
καθιστικού μια έκθεση από νεροκολοκύθες χρωματισμένες, με κεριά στο εσωτερικό
τους.
Όσους διαβάσουν το άρθρο, τους συμβουλεύω ανεπιφύλακτα να
επισκέπτονται τέτοια αρχοντικά, αλλά και άλλα μνημεία της Κοζάνης, για να
μάθουν πληροφορίες, αλλά και ενδιαφέροντα
πράγματα για την πόλη μας και για τον τόπο μας γενικά. Πιστέψτε με, θα ξετρελαθείτε,
μόλις τα επισκεφτείτε! Μην το χάσετε!!! Μην πετάξετε όποια ευκαιρία σας προσφέρεται, για να μάθετε για τον τόπο
όπου ζείτε!
